Urządzenia zraszające

Zależnie od wielkości i kształtu zraszanego terenu sieć rozdzielczą stałą wykonuje się jako sieć otwartą (rozgałęziohą) lub jako sieć zamkniętą (obiegową). Sieć otwartą stosuje się w terenach o wydłużonym kształcie, sieć zaś zamkniętą w terenach o kształcie zbliżonym do prostokąta. Wybór układu sieci i długość bocznych odgałęzień powinny być ustalone na podstawie dokładnych obliczeń hydraulicznych. Długość bocznych odgałęzień nie powinna przekraczać 200 m. Szybkość przepływu wody powinna wahać się w podziemnych przewodach stałych w granicach od 1 do 1,5 m/sek, w przewodach zaś przenośnych od 1,5 do 2 m/sek. Rurociągi stałe, podziemne układa się na głębokości 0,7—1,0 m. Najczęściej stosuje się rury żeliwne betonowe lub żelbetonowe albo azbestowo-cementowe. Do łączenia rur używa się różnego typu złącz sztywnych.Rurociągi nadziemne przenośne wykonuje się z reguły z rur stalowych ocynkowanych lub aluminiowych. Rurociągi aluminiowe są lżejsze od stalowych, lecz cena ich jest znacznie wyższa. Rurociąg składa się z odcinków długości zwykle około 6 m, łączonych za pomocą złącz sztywnych lub elastycznych. Złącza elastyczne umożliwiają łączenie odcinków rur, których osie odchylają się pod niewielkim kątem. Przy zastosowaniu złączy sztywnych połączenie rur ustawionych niewspółosiowo jest niemożliwe. W związku z tym połączenia sztywne stosuje się do łączenia zraszaczy z rurami. Do rozdzielania wody na poszczególne odcinki rurociągu stosuje się różnego rodzaju kształtki i rozgałęźniki. Prawidłowy dobór średnicy przewodów rurowych powinien uwzględniać zarówno koszt instalacji, jak i koszt zużycia energii do napędu pompy. Koszt rurociągu wynosi niejednokrotnie więcej niż 60% kosztu całego urządzenia, dlatego dąży się do stosowania rur o możliwie małych średnicach. Jednakże zmniejszenie średnicy rurociągu, którym ma przepływać określona ilość wody wymaga zwiększenia prędkości jej przepływu, co powoduje wzrost oporów tarcia, dodatkowy spadek ciśnienia w rurociągu, a zatem konieczność zastosowania pomp wytwarzających wyższe ciśnienie i zainstalowania silnika o większej mocy. Wskutek tego wzrastają koszty zakupu agregatu i zużycia paliwa lub energii elektrycznej. Przepływowi wody w rurociągu przeciwstawia się opór przepływu, na którego pokonanie zużywa się część energii przepływu, co objawia się spadkiem ciśnienia (wysokości tłoczenia). Opór przepływu zwiększa się wraz ze wzrostem długości rurociągu, prędkość przepływu, wydatku cieczy oraz ze zmniejszeniem się średnicy rurociągu. Opór ten zależy również od gładkości ścian rurociągu, liczby zmian kierunku, wielkości załamań itp.Urządzenia zraszające mogą być wykonywane bądź w formie samodzielnych zraszaczy, bądź też jako końcówki natryskowe umieszczone bezpośrednio na odcinkach rurociągu. Zraszacze typu samodzielnego muszą być wyposażone w urządzenia zmieniające samoczynnie w sposób ciągły kierunek natrysku, pozwalając w ten sposób na równomierne pokrycie wodą całej powierzchni wokół zraszacza.