Wilgotność jako czynnik fizyczny może znacznie zmieniać mechaniczne właściwości gleby. Ta sama gleba, zależnie od zawartości w niej wody, może być mniej lub bardziej zwięzła. Wilgotność gleby charakteryzuje zawartość wody w jednostce wagowej suchej substancji. Całkowitą pojemność wodną gleby charakteryzuje ilość wody wchłanianej przez glebę aż do stanu całkowitego nasycenia. Zdolność gleby do kruszenia się związana jest z określoną wilgotnością. Najbardziej korzystne warunki do kruszenia gleby występują przy wilgotności, która stanowi 40% całkowitej pojemności wodnej gleby. Wraz ze zmianą wilgotności gleby zmieniają się właściwości fizyko-mechaniczne gleby. Wzrostowi wilgotności towarzyszy spadek wytrzymałości gleby na ściskanie oraz maleje współczynnik tarcia wewnętrznego. Na glebie o większej wilgotności opory narzędzia będą na ogół malały, lecz wzrastać będzie opór toczenia agregatów i poślizg kół ciągnika. Z charakterystyki właściwości fizyko-mechanicznych gleby wynika, że dla danej gleby istnieją pewne ściśle określone optymalne warunki jej uprawy mechanicznej.