Nawadnianie mechaniczne

Nawadnianie mechaniczne za pomocą deszczowni umożliwia uzupełnianie wody w glebie na dużych obszarach bez względu na ukształtowanie terenu, łatwo można regulować intensywność opadu, a tym samym pozwala na ograniczanie strat wody do minimum. Urządzenie do zraszania pól składa się ze stacji pomp (agregatu pompowego), sieci podziemnych rur doprowadzających wodę pod ciśnieniem do poszczególnych działek pola oraz z nadziemnej sieci rur z urządzeniami zraszającymi (zraszaczami). Zależnie od zasięgu wody wyrzucanej przez urządzenie zraszające (zraszacze) rozróżniamy deszczownie dalekosiężne i bliskosiężne. Urządzenia do deszczowania można podzielić na deszczownie stałe, półprzenośne i całkowicie przenośne. Woda używana do nawadniania lub zraszania nie powinna zawierać składników szkodliwych dla życia i rozwoju roślin. Skład wody, zależnie od jej pochodzenia (ze źródeł, rzek, stawów, jezior lub ścieków), jest różny. Wody zawierające ługi lub kwasy pochodzące np. z papierni, cyn- kowni, garbarni, gazowni czy nawet kopalni są szkodliwe dla roślin. Wody wypływające z lasów i bagien, zawierające kwasy humusowe, nie są szkodliwe, lecz odwrotnie, wywierają bardzo korzystny wpływ na ubogie gleby piaszczyste, w których rozpuszczają trudno przyswajalne składniki pokarmowe gleby. Szkodliwe pośrednio są wody zawierające związki żelaza, które działają niekorzystnie na strukturę gleby, gdyż zaskorupiają ją, zaszlamowują i zatykają przestwory kapilarne. Obserwacje wpływu deszczowania na plonowanie roślin wykazały, że poszczególne gatunki i rodzaje roślin mają określone wymagania. Zraszanie roślin daje dopiero wtedy pełne korzyści, gdy jest wykonane , w określonych odcinkach okresu wegetacyjnego, w innych okresach zraszanie nie wpływa istotnie na zwiększenie plonu. Niektóre rośliny reagują na zraszanie dobrze bez względu na okres, w którym są zraszane. Są też takie rośliny, które zraszane w nieodpowiednim czasie wykazują zahamowanie rozwoju. Również temperatura powietrza w czasie zraszania odgrywa ważną rolę. Podwyższenie się średniej temperatury miesięcznej o 1°C wymaga zwiększenia wielkości opadu około 5 mm miesięcznie. Najlepsze wyniki osiąga się przy zraszaniu w czasie niesłonecznej, bezwietrznej pogody. Zraszanie w czasie silnego nasłonecznienia powoduje nadmierne straty wody przez parowanie. Najkorzystniejsze jest zraszanie w nocy, gdyż wtedy rośliny najlepiej wyzyskują doprowadzaną wodę. Przy zraszaniu należy dbać o równomierność zraszania pola, która zależy od siły wiatru i zmiany ciśnienia w poszczególnych zraszaczach, co znowu związane jest z długością rurociągu i odległością poszczególnych zraszaczy od agregatu pompowego. Ilość opadu mierzy się wysokością słupa wody w mm, który powstałby w ciągu minuty na zraszanej powierzchni, gdyby nie było wsiąkania wody w glebę ani parowania. Ilość opadu w czasie rzęsistego deszczu waha się w granicach 0,02—0,03 mm/min. Deszczownię dają znacznie większy opad.